Jak prawidłowo raportować odchyłkę kształtu wyznaczonej powierzchni? Dlaczego raportowanie tej odchyłki może sprawiać nieco problemów? Jak zrobić to poprawnie, aby raport był zrozumiały dla wszystkich?

Wartość dopuszczalnej odchyłki kształtu wyznaczonej powierzchni zdefiniowana w ramce tolerancji jest wartością „całkowitą”, pokazuje szerokość pola tolerancji. Środek pola tolerancji (domyślnie) ustawiony jest na powierzchni nominalnej. W takim wypadku powszechne zrozumienie jest takie, iż ewentualna odchyłka może być skierowana na „-„ lub „+” materiał (czyli w kierunku „-„ lub „+” od powierzchni nominalnej).  Najbardziej powszechnym sposobem raportowania odchyłki kształtu wyznaczonej powierzchni jest po prostu podanie jej wartości w takiej konwencji, jak jest to zdefiniowane w ramce tolerancji – a więc jako po prostu liczbę. Maksymalną zaobserwowaną odchyłkę od powierzchni nominalnej, mnożymy X2 (czy to wartość „-„ czy „+) i podajemy wynik, rozumiany jako odchyłka całkowita. W zasadzie nie ma tutaj nic odkrywczego – robimy tak jak z każdą inną odchyłką (tutaj przykład dla pozycji).

Natomiast ogólne zalecenie jest takie, aby oprócz podawania całkowitej odchyłki, raportować również  ekstremalną odchyłkę w każdym kierunku (np. z dopiskiem „+” lub „-„ tak, aby określić kierunek odchyłki). Taka metoda daje kilka korzyści.

Po pierwsze wiadomo, jaki jest dokładnie kierunek odchyłki (ważne dla oceny ewentualnych odchyłek poza limit). Wtedy łatwo można wprowadzić korekcję procesu, bez dodatkowych domysłów czy dalszej komunikacji. Po drugie, podawanie ekstremalnych odchyłek w każdym kierunku jest nieodzowne, gdy mamy do czynienia z niesymetrycznym polem tolerancji (np. modyfikator U wg ASME). Wtedy nie ma nawet możliwości mnożenia aktualnej odchyłki w jednym kierunku X2.

Co warto dodać – w większości firm produkcyjnych zdefiniowany jest standard raportowania odchyłek kształtu wyznaczonej powierzchni. Niektóre firmy preferują podawanie wartości całkowitej, niektóre raportują wartości „+”/”-„, jeszcze inne podają obie wartości. Ważne jest to, aby wszyscy w obrębie danej korporacji, rozumieli standardy używanych zapisów tak, aby nie doprowadzić do ewentualnych nieporozumień.